5 ส.

  5ส  คืออะไร     เทคนิคหรือวิธีการจัดหรือปรับปรุงสถานที่ทำงานหรือสภาพการทำงานให้เกิดความสะดวก  ความเป็นระเบียบเรียบร้อย  สะอาดเพื่อเอื้ออำนวยให้เกิดประสิทธิภาพในการทำงาน  ความปลอดภัย  และคุณภาพของงาน  อันเป็นพื้นฐานในการเพิ่มผลผลิต

 

 ความสำคัญของ 5ส

• เป็นหลักเบื้องต้น / พื้นฐาน  เพื่อทำให้หน่วยงานมีความเป็นระเบียบเรียบร้อย สะอาด  ปลอดภัย  น่าอยู่  น่าทำงาน

• มีความเกี่ยวข้องอย่างลึกซึ้งกับการเพิ่มผลผลิต(Productivity)

• มีความเกี่ยวข้องกับการประหยัดทรัพยากรและเวลา

• มีความเกี่ยวข้องกับความเชื่อถือของผู้รับบริการ

• มีความเกี่ยวข้องกับปัญหาสิ่งแวดล้อม

• ก่อให้เกิดการทำงานเป็นทีม(Teamwork)  และสร้างความสามัคคีในหน่วยงาน

5 ส. เป็นกิจกรรมหนึ่งที่มุ่งเน้นในเรื่องการดูแลรักษาความสะอาด การจัดความเป็นระเบียบเรียบร้อยในสถานที่ทำงานหรือสถานประกอบการ 

กิจกรรมหลักของ 5 ส. ประกอบไปด้วย 1. สะสาง 2. สะดวก 3. สะอาด 4. สุขลักษณะ 5. สร้างนิสัย กิจกรรมนี้จะนำไปสู่การทำงานที่มีประสิทธิภาพและการเพิ่มผลผลิตที่สูงขึ้น 

 

 

 

 

ทำไมต้อง 5 ส. ?

 

•  5 ส. เป็นกิจกรรมพื้นฐานที่ช่วยพัฒนาบุคลากรให้มีคุณภาพ ประโยชน์ที่เห็นได้ชัดเจนของการดำเนินกิจกรรม 5 ส.ได้แก่ สถานที่ทำงานและสภาพแวดล้อมการทำงานสะอาด ปราศจากสิ่งสกปรก บุคลากรมีสุขภาพกายและจิตที่ดี บุคลากรมีระเบียบวินัยมากขึ้น การขจัดความสิ้นเปลืองของทรัพยากรคน วัสดุและงบประมาณ และการลดการเก็บเอกสารที่ซ้ำซ้อนลง นอกจากนี้ 5 ส. ยังช่วยลดต้นทุนของสถานประกอบการลงอีกด้วย

• ดังนั้น กิจกรรม 5 ส.จึงก่อให้เกิดการทำงานที่มีคุณภาพ ประสิทธิภาพ และความปลอดภัย ตลอดจนสร้างทัศนคติที่ดีในการทำงานของพนักงาน สร้างความพึงพอใจและความมั่นใจให้กับลูกค้าหรือผู้ใช้บริการ รวมทั้งกิจกรรม 5 ส. ยังเป็นพื้นฐานของการก้าวสู่การใช้เทคโนโลยีที่ก้าวหน้า เช่น TPM, JIT, TQC ในหน่วยงานต่อไป 

กิจกรรมของ 5 ส. แต่ละตัวหมายถึง

สะสาง : การจัดแยกของที่จำเป็นกับของที่ไม่จำเป็น และขจัดของที่ไม่จำเป็นออกไป 

สะดวก : การจัดวางของที่จำเป็น ให้ง่ายต่อการนำไปใช้ และง่ายต่อการเก็บคืนที่เดิม

สะอาด : การทำความสะอาดสถานที่ อุปกรณ์ และสิ่งของที่ใช้อยู่เป็นนิจ

สุขลักษณะ : การรักษาสถานที่ อุปกรณ์ สิ่งของที่ใช้ ให้ถูกสุขลักษณะและปลอดภัย

สร้างนิสัย : การปฏิบัติตามระเบียบวินัยและข้อบังคับ ให้ถูกต้องและติดเป็นนิสัย 

 

 

กิจกรรม 5 ส. มักจะไม่ได้รับความใส่ใจอย่างจริงจัง ทั้งๆ ที่กิจกรรม 5 ส. นอกจากจะช่วยสร้างความเป็นระเบียบเรียบร้อย ทำให้เกิดการเพิ่มคุณภาพ ส่งมอบสินค้าทันเวลา มีความปลอดภัยในการทำงานแล้ว กิจกรรม 5 ส. ยังช่วยลดต้นทุนในสถานที่ทำงานได้ ดังนี้

• สะสาง : ช่วยลดต้นทุนโดยขจัดให้เหลือแต่ของที่จำเป็นในการทำงาน การสะสางจะทำให้สามารถควบคุมปริมาณของพัสดุได้ง่าย ไม่มีอุบัติเหตุที่เกิดจากการวางของเกะกะ รวมถึงลดค่าเช่าพื้นที่ในการจัดเก็บสิ่งของ เวลาและจำนวนคนในการตรวจนับพัสดุระหว่างปี

• สะดวก : ช่วยลดต้นทุนด้วยการลดเวลาที่ไร้ประสิทธิภาพในการทำงาน คือ การลดเวลาในการค้นหาเครื่องมือ วัสดุ สินค้า ข้อมูล และช่วยลดอุบัติเหตุของพนักงานจากการเก็บและวางสิ่งของที่ไม่ถูกต้อง

• สะอาด : ช่วยลดต้นทุนการซ่อมและซื้อเครื่องจักรอุปกรณ์ที่หมดอายุก่อนกำหนด เพราะการทำความสะอาดถือเป็นพื้นฐานของการบำรุงรักษาเครื่องจักร

• สุขลักษณะ : เน้นการรักษามาตรฐานและปรับปรุงให้ดีขึ้น สุขลักษณะจะช่วยลดต้นทุนในเรื่องความผิดพลาดต่างๆ ได้ และที่สำคัญคือสุขลักษณะจะเป็นการปูพื้นฐานให้พนักงานปฏิบัติตามมาตรฐานการ ทำงาน ทำให้ไม่มีการทำงานที่ผิดขั้นตอน

• สร้างนิสัย : การมีทัศนคติที่ดีของพนักงานในการทำงาน การสร้างนิสัยจะทำให้บุคลากรช่วยกันปรับปรุงวิธีการทำงาน ปรับปรุงเครื่องจักรอุปกรณ์ ปรับปรุงสภาพแวดล้อมในการทำงาน สิ่งเหล่านี้จะช่วยลดต้นทุนโดยรวมลง

กุญแจสู่ความสำเร็จในกิจกรรม 5ส.

1. ผู้บริหารระดับสูงต้องมุ่งมั่นให้ความสำคัญและสนับสนุนอย่างจริงจัง
2. บุคลากรทุกคนต้องมีส่วนร่วมในกิจการนี้
3. ต้องมีการจัดฝึกอบรมและให้ความรู้พนักงานในองค์กรอย่างทั่วถึง
4. ควรทำ 5 ส. อย่างต่อเนื่อง เพื่อยกระดับมาตรฐานให้สูงขึ้น

ผลที่ได้รับจากการทำกิจกรรม  5ส

ที่ทำงานมีความสะอาด  เป็นระเบียบมากขึ้น ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน
ช่วยในการบำรุงรักษาเครื่องคอมพิวเตอร์
การปฏิบัติงานมีความสะดวกและปลอดภัยมากยิ่งขึ้น
ทุกคนทั้งภายในและภายนอกหน่วยงานเห็นการปรับปรุงได้ชัดเจน
ช่วยเสริมสร้างทัศนคติที่ดีให้แก่บุคลากรในหน่วยงาน